Kindermisbruikzaak rond radiomaker Sven Pichal ‘raakt open zenuw’ in België

Kinderporno Nieuws dat de beroemde Vlaamse radiomaker Sven Pichal vastzit op verdenking van het verspreiden van kinderporno heeft Belgen geschokt. Bij velen komt de herinnering aan de beruchte zaak-Dutroux boven. „Elke zaak die hieraan raakt doet ons rillen.”

De advocaat van radiomaker Sven Pichal, Walter Damen, wordt gefotografeerd en ondervraagd door de pers bij een zitting in Antwerpen.
De advocaat van radiomaker Sven Pichal, Walter Damen, wordt gefotografeerd en ondervraagd door de pers bij een zitting in Antwerpen. Foto James Arthur Gekiere / Belga

Er werd een open zenuw geraakt. Nieuws waar de Belgen al meer dan twintig jaar een knoop van in hun maag krijgen, telkens als er een nieuwe zaak aan het licht komt – en dat was nu alweer even geleden. Toen afgelopen weekend bekend werd dat de beroemde Vlaamse radiomaker Sven Pichal (44) al een paar dagen in een Antwerpse cel en later in Turnhout vastzat op verdenking van het verspreiden van kinderporno, draaiden nieuwsredacties overuren.

Krantenpagina’s werden leeggeruimd, radio- en tv-bulletins openden met het nieuws. En zo ging het dagenlang door. Alles werd over Pichal naar boven gehaald. Dat zijn jeugd geen gemakkelijke was, dat hijzelf nota bene pleegouder is van twee inmiddels meerderjarige kinderen. Voorvechter voor gelijke rechten voor de lhbti-gemeenschap bovendien. En een bekend stemgeluid voor eenieder die zich ’s ochtends om 9 uur op de Belgische Radio 2 door hem liet bijpraten in het consumentenprogramma De Inspecteur, dat hij al bijna tien jaar presenteerde.

Lees ook: Belgische radiomaker Sven Pichal opgepakt in onderzoek naar kindermisbruik

Veel Belgen zullen hun dagen zijn begonnen met Pichal en dachten allicht hem een beetje te kennen. De schok was groot toen bleek dat een van de boegbeelden van de Vlaamse omroep VRT met kinderporno in verband werd gebracht. „Radio 2 is een van de best beluisterde zenders van België”, zegt Nicolas Vanhecke, bij de Vlaamse krant De Standaard gespecialiseerd in justitie en cybercrime. „Pichal is een zeer bekende radiomaker die al heel lang meedraait. Door de aard van het programma zullen veel luisteraars het gevoel hebben gehad dat zij door hem rechtstreeks aangesproken werden over dingen in hun dagelijks leven. Als zoiets dan bekend raakt, is dat nogal wat.”

De zaak zou aan het licht zijn gekomen toen een Antwerpse musicalacteur beelden van kinderporno aan Pichal doorstuurde terwijl zij in een café zaten

Behandeltraject

In de media was aandacht voor Pichals behandeltraject, aangezien hij via zijn advocaat had aangegeven daarmee te willen gaan starten. Ook zijn broers kwamen aan het woord. Ze zeiden in shock te zijn, maar achter hun broer te blijven staan. Redacties plozen in podcasts uit hoe kinderporno verspreid kan worden en hoe moeilijk het blijft voor onderzoekers om het tegen te gaan.

Het woord ‘kinderporno’ werd door veel Belgische media afgezworen, omdat ‘porno’ ook positieve connotaties kan hebben. In plaats daarvan gaat het voortaan om ‘kindermisbruik’. Het zegt iets over de gevoeligheid van het thema in België.

Er kwamen de laatste dagen steeds meer nieuwe feiten uit het onderzoeksdossier tegen Pichal naar boven. De zaak zou aan het licht zijn gekomen toen een 34-jarige Antwerpse musicalacteur beelden van kinderporno aan Pichal doorstuurde terwijl zij in een café zaten. Een andere man die het materiaal ook ontving, maakte er melding van bij de politie. Die melding zou zo gedetailleerd zijn geweest dat er vrijwel meteen een onderzoek werd gestart. Daarin kwam ook de naam van Sven Pichal naar voren, als een van vier mannen die de kinderporno hadden ontvangen. Pichal werd vorige week donderdag gearresteerd. Twee dagen later nam hij „vanwege persoonlijke redenen” met onmiddellijke ingang ontslag bij de VRT en zei hij via zijn advocaat zich „professioneel te laten begeleiden”. Niet veel later bleek waarom. Zijn programma De Inspecteur komt niet meer terug op de radio.

Lees ook: ‘Belgen hebben zelf sterk de indruk: dit land werkt niet. De zaak-Dutroux bevestigde dat beeld’

Ernst van de feiten

De kans bestond dat Pichal met een enkelband zijn proces mocht afwachten, maar het Belgische parket hield dat afgelopen woensdag tegen. Daardoor moet hij nog twee weken langer in de gevangenis blijven. Het geeft volgens deskundigen de ernst van de feiten aan. Details daarover zijn nog niet bekend gemaakt, omdat het onderzoek in volle gang is. Pi-chals advocaten houden voorlopig de kaken op elkaar. Voor het bezit en verspreiden van kinderporno staat in België een gevangenisstraf van 5 tot 10 jaar. Mocht blijken dat Pichal deelnam aan een netwerk, kan dat oplopen tot 15 jaar.

Kindermisbruikzaken zijn in België volgens journalist Vanhecke „een open zenuw” sinds Marc Dutroux het land eind jaren negentig en begin jaren-2000 in zijn greep hield. De serieverkrachter en moordenaar werd in 2004 tot een levenslange gevangenisstraf en tien jaar terbeschikkingstelling van de regering veroordeeld voor de verkrachting van zes en de moord op vier tienermeisjes. „Rond 2010 kwam daar het kindermisbruik in de katholieke kerk bovenop”, zegt Vanhecke. „Maar daarna is de media-aandacht een beetje gaan liggen. Achter de schermen gingen de gespecialiseerde diensten natuurlijk volop door. Kindermisbruik bleef bestaan. Sterker: de coronaperiode was een katalysator om volop beelden te maken en te verspreiden. Er zijn volgens speurders vaker kinderen misbruikt in die periode.”

De oorzaak van die open zenuw is het feit dat de waarheid in de zaak tegen Dutroux nooit helemaal aan het licht is gekomen

Els Schreurs auteur

Ongerijmdheden

Els Schreurs publiceerde in 2020 een boek (Dossier Dutroux, de waarheid) over de zaak-Dutroux waarin ze samen met Jean Lambrecks, haar partner en de vader van de vermoorde Eefje Lambrecks, de gang van zaken rond het strafrechtelijk onderzoek reconstrueert. De affaire rond Sven Pichal doet weer denken aan toen. „Elke zaak die hieraan raakt doet ons rillen”, zegt ze aan de telefoon. „De oorzaak van die open zenuw is het feit dat de waarheid in de zaak tegen Dutroux nooit helemaal aan het licht is gekomen. Er blijven nog altijd ongerijmdheden naar boven komen. Dat is het probleem. Als die zaak keurig was opgelost, waren dit soort zaken misschien minder gevoelig geworden.”

Schreurs kon het niet geloven toen ze het nieuws over Pichal hoorde. „Dat iemand die zo in de belangstelling staat, zich zoiets denkt te kunnen permitteren, en dan ook nog op een openbare plek. Wat gaat er dan door je hoofd?”

In het gerechtelijk onderzoek tegen Pichal en de vier andere mannen moet de komende weken duidelijk worden of de kinderen op de beelden kunnen worden geïdentificeerd. Voorlopig zijn er nog geen aanwijzingen dat Pichal zelf ook beelden maakte.